15 maja 2025
Palenie kawy – co naprawdę się za tym kryje?
Jak wygląda proces palenia kawy?
Do palenia używa się specjalnych pieców – najczęściej piec bębnowy, który spotkacie w palarniach kaw speciality. Jego sercem jest obracający się metalowy bęben, wyposażony w łopatki mieszające ziarna. Pod nim znajdują się palniki gazowe, które dostarczają potrzebne ciepło. Po zakończeniu palenia kawa trafia na tacę chłodzącą, gdzie zimne powietrze i mieszadła szybko obniżają temperaturę ziaren – bo każde opóźnienie w chłodzeniu może negatywnie wpłynąć na smak.
Nad wszystkim czuwa roaster – czyli palacz kawy. Współczesny roaster to nie tylko specjalista od smaku, ale też operator skomplikowanej aparatury: czujników, komputerów i wykresów. Jego zadaniem jest precyzyjne kontrolowanie procesów fizycznych i chemicznych zachodzących w ziarnach, aby wydobyć z nich pożądany aromat i profil smakowy.
Etapy palenia kawy
1. Wrzut surowej kawy
Proces rozpoczyna się w ściśle określonej temperaturze, ustalonej przez roastera. Od niej zależy, jak szybko ziarna zaczną pochłaniać energię cieplną.
2. Etap suszenia
Ziarna kawy zawierają 8–12% wilgoci. Ten etap służy pozbyciu się jej nadmiaru. Ziarna powoli się nagrzewają, a ich kolor zmienia się z zielonego na żółty. W tym momencie osiągają temperaturę około 160°C.
3. Brązowienie
Zaczyna się magia – ziarna zaczynają pachnieć jak tost czy siano. To tutaj uruchamia się reakcja Maillarda, w wyniku której powstają aromaty i ciemniejące melanoidy. Pod koniec tego etapu następuje pierwszy krak – gwałtowne pękanie ziaren wywołane ciśnieniem pary wodnej.
4. Etap rozwoju (development)
Ziarna zaczynają oddawać nagromadzoną energię – następuje egzotermiczna reakcja. W tym czasie rozwijają się główne cechy smakowe kawy. To kluczowy moment, bo od jego długości zależy, czy kawa będzie łagodna i słodka, czy może ostra i dymna.
5. Zrzut kawy
Kiedy ziarna osiągną pożądany stopień wypalenia, są zrzucane z pieca. Kolor ziaren zdradza stopień palenia – od jasnobrązowego po niemal czekoladowy.
6. Chłodzenie
Szybkie obniżenie temperatury ma kluczowe znaczenie – powolne chłodzenie może zniszczyć cały efekt starannie kontrolowanego procesu.
Kawa to nauka i sztuka jednocześnie
Palenie kawy to nie tylko kwestia sprzętu i temperatur. To także intuicja, doświadczenie i smak, którymi kieruje się roaster. Każda decyzja – o długości suszenia, intensywności rozwoju, czasie chłodzenia – wpływa na to, co później poczujemy w filiżance.
Jeśli więc następnym razem usłyszysz pyknięcie w filiżance kawy speciality – wiedz, że za tym dźwiękiem stoi cały świat precyzyjnej pracy i pasji.
Poznaj ofertę świeżo palonych kaw w naszym sklepie.