22 lutego 2018
Encyklopedia herbaty – podstawowe informacje
Po tym jak Brytyjczycy wciągnęli się do picia herbaty, rozpoczęli oni uprawę roślin rosnących w Indiach, aby przejąć większą kontrolę nad handlem tym produktem. Indie, Sri Lanka (Cejlon) i inne południowoazjatyckie kraje produkują dużą część światowych zbiorów.
Słowo oznaczające herbatę na większości terytorium Chin (a także w Japonii) brzmi „cha” (cza). Jednak słowo to w prowincji Fujian brzmi „te” (tej). Traf chciał, że pierwszymi, którzy na dużą skalę zaczęli handlować herbatą w Europie, byli Holendrzy, którzy mieli kontakty właśnie w prowincji Fujian. Zaadaptowali oni tę nazwę i przekazali ją do większości innych krajów europejskich. Wyjątkami są Rosja i Portugalia, które to kraje miały własne kontakty z Chinami i przyjęły one nazwy pochodzące od „cha” (cza) – w Rosji „czaj” a w Portugalii „cha”.
Inne rejony (takie jak Turcja, Południowa Azja i kraje arabskie) używają różnych wersji słów „chai” lub „shai”. Polska, jako jeden z niewielu krajów, nazwę herbaty przyjęła bezpośrednio z łaciny – „herba tea”.
Roślina herbaty to wiecznie zielony krzew o wysokości do 15 m. Przycinany jest do wysokości 1 metra dla ułatwienia zbiorów.
Pierwszym krokiem w produkcji herbaty jest zbiór. Większość zbiorów prowadzonych jest ręcznie, co jest bardzo pracochłonne. Przy herbatach najwyższej jakości zbiera się dwa najwyższe listki i pączek. Przy herbatach niższych gatunków zbiera się 3 a nawet 4 najwyższe liście. Zbiory odbywają się co 7 – 10 dni.
Niektórzy producenci z powodzeniem używają maszyn, które działają podobnie do odkurzacza, wciągając liście z krzewu. Ta metoda wykorzystywana jest przy zbiorach tańszych gatunków herbaty, ponieważ nie pozwala ona na selekcję wysokiej jakości listków szczytowych i większych liści poniżej czubka gałązki.
Trzy główne rodzaje herbat to: zielona, czarna i oolong. Wszystkie trzy rodzaje są produkowane z rośliny tego samego gatunku. Różnice między nimi wynikają z różnych metod obróbki, jakim są poddawane. Czarne herbaty poddawane są kilkugodzinnej fermentacji, oolong przechodzi krótszą fermentację, a herbaty zielone w ogóle nie są poddawane fermentacji.
Herbatę ze względu na wygląd liści klasyfikuje się według 4 stopni:
- Całe liście (blatt)
- Połamane liście (broken)
- Drobne kawałki liści (fannings)
- Pył (dust)
Światowa produkcja herbaty to w 5% całe liście, w 10% liści połamane. Reszta, czyli 85% to drobne kawałki i pył.