20 lutego 2018
Arabica i robusta – jaka jest różnica?
To co łączy arabikę i robustę, to obszary upraw. Obie kawy uprawiane są w krajach tropikalnych, pomiędzy zwrotnikami.
Większość uprawianych na świecie kaw należy do gatunku arabika. Jako kolebkę tej kawy uznaje się obszar dzisiejszej Etiopii. Ze względu na wymaganą temperaturę (średniorocznie 15-24 st. C) Arabiki uprawia się w terenach górzystych, na wysokościach 700 do nawet ponad 2000 m npm. Niższe temperatury powodują wolniejsze dojrzewanie, większą twardość oraz podbijają charakterystyczną kwasowość arabik. Dość częste opady, gleba dobrej jakości, właściwe nasłonecznienie których potrzebuje arabika powodują, że wielkość obszarów gdzie kawa ta może spokojnie rosnąć jest stosunkowo nieduża. Wszystkie te czynniki mają oczywiści wpływ na finalny smak kawy, tak jak przy każdym innym produkcie ziemi.
Arabika oceniana jest jako kawa bardziej szlachetna od robusty. Większa liczba aromatów, mniejsza goryczka, wyraźnie wyczuwalna owocowa kwasowość spowodowały, że arabiki są postrzegane jako kawy bardziej pożądane przez koneserów. Z drugiej strony dla osób pijących kawy z mlekiem sama arabika, z natury delikatna, może dać napój zbyt słaby i właśnie mleczny. Inną sprawą jest, że wiele osób pijących kawę postrzega kwasowość arabik jako coś niepożądanego, dlatego przy pierwszym kontakcie, zwłaszcza z jasno paloną arabiką, mogą doznać delikatnego szoku poznawczego.
Arabika to roślina dająca mniejsze plony niż robusta, jest także mniej odporna na choroby i insekty co wymaga od plantatorów większej uwagi i troski o drzewka tego gatunku.
Jeśli chodzi o zawartość kofeiny i potencjał pobudzania, to arabiki są w tym zakresie mniej efektywne niż robusty. W arabikach znajdziemy 0,8 do 1,4% kofeiny. Kofeina jest substancją obronną rośliny przed insektami. Prawie dwukrotnie mniejsza jej ilość w arabikach niż w robustach powoduje większą podatność arabik na ataki szkodników.
Robusta to kawa wywodząca się z okolic Wybrzeża Kości Słoniowej. Optymalna dla niej temperatura uprawy to 24 do 36 st. C, więc plantacje znajdują się na wysokościach do 700 m np.m.
Dla osób pijących kawę nie tylko dla smaku, ale też w celu pobudzenia organizmu duże znaczenie ma fakt, że robusta ma prawie dwa razy więcej kofeiny niż arabika, 1,8 nawet do 5%.
Robusta w porównaniu z arabiką jest kawą bardzie odporną na choroby i insekty, daje większe plony, uprawiana jest w terenach łatwiej dostępnych, co przekłada się na średnio niższą cenę.
W smaku robusty dominuje gorycz, wyczujemy w niej mniej aromatów niż w arabikach, natomiast jest to kawa którą nazwiemy „mocną”. Dlatego właśnie pomimo opinii ordynarnej, robusty mają wśród osób pijących kawę wielu zwolenników. Robusta jest także odpowiedzialna za piękną, grubą cremę na espresso, dlatego robusta jest składnikiem dużej części klasycznych, włoskich mieszanek espresso. Takie kawy dadzą także wyraźny intensywny smak w kawach typowo mlecznych: cappuccino czy cafe latte. Goryczka robusty pomaga także zniwelować kwasowość arabik, jeśli nam na tym zależy.
Warto zaznaczyć, że oba gatunki kawy występują w różnych jakościach. Sam fakt, że mamy do czynienia z arabiką, nie gwarantuje nam wysokiej jakości kawy. Podobnie z robustą: pijąc ją niekoniecznie pijemy kawę niskiej jakości, a takie opinie często pokutują.
Ważne jest także to, że jedna arabika może smakować kompletnie inaczej niż inna, jedna robusta może smakować całkiem niepodobnie do innej. Różnorodność smaków i aromatów kaw jest ogromna, dlatego warto smakować i próbować jak najwięcej różnych kaw.